สุรศักดิ์  พงศ์พันธุ์สุข
กลุ่มวิจัยและพัฒนานิวเคลียร์
สถาบันเทคโนโลยีนิวเคลียร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน)

เครื่องวัดเชิงนิวเคลียร์หรือนิวเคลียร์เกจ (nuclear gauge) คือ เครื่องวัดและควบคุมการผลิตในอุตสาหกรรม ทำงานโดยการให้รังสีจากต้นกำเนิดรังสีชนิดปิดผนึกผ่านออกมาทางช่องผ่านไปยังวัสดุที่ต้องการวัด และมีหัววัดรังสีทำหน้าที่ตรวจวัดความเข้มของรังสี หรือจำแนกชนิดและขนาดพลังงานของรังสีซึ่งเป็นผลจากอันตรกิริยาระหว่างรังสีกับวัสดุนั้น ค่าที่วัดได้จะถูกใช้เป็นตัวแปรในอุปกรณ์ควบคุมกระบวนการผลิต เช่น ใช้ควบคุมความหนาแน่นของวัสดุในอุตสาหกรรมปิโตรเคมี เหล็ก ซีเมนต์ ควบคุมความหนาของแผ่นวัสดุในอุตสาหกรรมกระดาษ พลาสติก ควบคุมความชื้นของวัสดุในอุตสาหกรรมถ่านหิน เหล็ก แก้ว และควบคุมระดับของเหลวในอุตสาหกรรมเคมี ปิโตรเคมี