ES03: การตรวจวัดเบริลเลียม-7 ในผักตบชวาโดยวิธีแกมมาสเปกโทรเมตรี
* นพพร ยิ้มแฉล้ม 1 นเรศร์ จันทน์ขาว 1 และอุดร ยังช่วย 2
1 ภาควิชานิวเคลียร์เทคโนโลยี คณะวิศวกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
โทรศัพท์ : (02) 218-6781 E-Mail: fnenck@eng.chula.ac.th
2 สถาบันเทคโนโลยีนิวเคลียร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) กรุงเทพฯ 10900
บทคัดย่อ
เบริลเลียม-7 ( 7Be) เป็นนิวไคลด์กัมมันตรังสีที่เกิดจากปฏิกิริยาของรังสีคอสมิกในบรรยากาศเบื้องบน และเข้ามาสู่บรรยากาศ ด้านล่างโดยกระบวนการหมุนเวียนของบรรยากาศ ประมาณร้อยละ 90 ของเบริลเลียม-7 สลายตัวโดยการจับอิเล็กตรอน เกิดเป็นลิเทียม-7 ที่สภาวะพื้นโดยตรง และอีกประมาณร้อยละ 10 ได้ลิเทียม-7 ที่สภาวะโลด แล้วตามด้วยการปลดปล่อย รังสีแกมมาพลังงาน 477.6 กิโลอิเล็กตรอนโวลต์ ด้วยค่าครึ่งชีวิต 53.3 วัน วัตถุประสงค์ของงานวิจัยนี้คือการวัดความแรง รังสีจำเพาะของเบริลเลียม-7 ในตัวอย่างสิ่งแวดล้อมซึ่งรวมทั้งน้ำและในพืชน้ำบางชนิด จากการวิจัยเบื้องต้นโดยการวัดรังสี แกมมาพลังงาน 477.6 กิโลอิเล็กตรอนโวลต์ พบว่า สามารถตรวจพบเบริลเลียม-7 ในผักตบชวา จึงได้ทำการเก็บตัวอย่าง ผักตบชวาในช่วงเวลาต่าง ๆ กันของ พ.ศ. 2550-2551 จากบริเวณหนึ่งในมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตบางเขน เพื่อทำการวัดรังสีแกมมาพลังงาน 477.6 กิโลอิเล็กตรอนโวลต์ ด้วยหัววัดรังสีเจอร์เมเนียมบริสุทธิ์สูง จากผลที่ได้พบว่า ปริมาณเบริลเลียม -7 จะมีค่าสูงในช่วงเดือนสิงหาคมถึงเดือนตุลาคม 2550 และ เดือนมิถุนายน 2551 ซึ่งเป็นช่วงฤดูฝน โดยมีค่าความแรงรังสีจำเพาะของเบริลเลียม-7 อยู่ระหว่างประมาณ 3 - 5 เบ็กเคอเรลต่อกิโลกรัม ส่วนในช่วงฤดูแล้ง คือฤดูหนาวและฤดูร้อนของปี มีค่าความแรงรังสีจำเพาะน้อยมากจนไม่สามารถตรวจพบได้ ความแรงรังสีจำเพาะของ เบริลเลียม-7 ที่พบในผักตบชวาขึ้นอยู่กับปริมาณฝนที่ตกตามที่ได้คาดไว้
คำสำคัญ : เบริลเลียม-7 ผักตบชวา นิวไคลด์กัมมันตรังสี รังสีคอสมิก
ES03: Determination of Beryllium- 7 in Water Hyacinth Using Gamma-Ray Spectometry
* Nopporn Yimchalam 1, Nares Chankow 1 and Udon Yangchauy 2
1 Department of Nuclear Technology, Faculty of Engineering, Chulalongkorn University
Bangkok 10330. Phone: (02) 218-6781, Fax: (02) 218-6770, E-Mail: fnenck@eng.chula.ac.th
2 Thailand Institute of Nuclear Technology (Public Organization), Bangkok, 10900.
Tel. 02 - 5795230 - 4 ext. 5112 Fax 0 2 - 5614075 ; E-Mail : youngchuay@yahoo.com
Abstract
Beryllium-7 ( 7Be) is a cosmogenic radionuclide produced in the upper atmosphere and enters the lower atmosphere by atmospheric circulation processes. About 90 % of 7Be decays directly through electron capture to 7Li at ground state and about 10% to 7Li at 1 st excited state followed by 477.6 keV gamma-ray emission with a half-life of 53.3 days. The aim of this research was to measure 7Be activity in environmental samples including water and aquatic plants. From the preliminary investigation by measurement of the 477.6 keV gamma-ray peak, 7Be could be found in fresh Water Hyacinth samples . Thus, Water Hyacinth samples were then collected at different times of the year 2007 - 2008 in an area of Bang Khen campus of Kasetsart University for determination of 7Be activity using a HPGe detector. It was found that 7Be specific activity was about 4 - 7 Bq/kg in the samples collected in rainy season during August-October 2007 and in June 2008 but could not detect in dry seasons, i.e., summer and winter. The specific activity of 7Be in Water Hyacinth sample depended on rainfalls as expected.
Keywords: Beryllium-7, Cosmogenic radionuclide, Water Hyacinth, Gamma-ray Spectrometry |
